Yatırım Teşvik Belgesi
Yeni Teşvik Sisteminden Kimler Yararlanabilir?
Türkiye’deki Yatırım Teşvik Programı kapsamındaki uygulamalarla sağlanan desteklerden, her bir uygulamanın gerektirdiği koşulları sağlamak kaydı ile;
• Gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, birlikler, kooperatifler,
iş ortaklıkları vs.
• Kamu kurum ve kuruluşları,
• Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üniversiteler,
• Dernekler ve vakıflar,
• Yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri teşviklerden yararlanabilir. Ayrıca yabancı kişiler veya Yabancı şirketlerin Türkiye’ de kurdukları şirketler de teşvikten faydalanabilirler. %100 yabancı ortaklı veya kısmen yabancı ortaklı Türkiye’de kurulmuş ya da kurulacak şirketler de Yeni teşvik sisteminden yararlanır.
Yeni Yatırım Teşvik Bölgeleri
Yeni Teşvik Sistemi
1. Bölge | 2. Bölge | 3. Bölge | 4. Bölge | 5. Bölge | 6. Bölge |
---|---|---|---|---|---|
Ankara | Adana | Balıkesir | Afyonkarahisar | Adıyaman | Ağrı |
Antalya | Aydın | Bilecik | Amasya | Aksaray | Ardahan |
Bursa | Bolu | Burdur | Artvin | Bayburt | Batman |
Eskişehir | Çanakkale | Gaziantep | Bartın | Çankırı | Bingöl |
İstanbul | Denizli | Karabük | Çorum | Erzurum | Bitlis |
İzmir | Edirne | Karaman | Düzce | Giresun | Diyarbakır |
Kocaeli | Isparta | Manisa | Elazığ | Gümüşhane | Hakkari |
Muğla | Kayseri | Mersin | Erzincan | Kahramanmaraş | Iğdır |
Kırklareli | Samsun | Hatay | Kilis | Kars | |
Konya | Trabzon | Kastamonu | Niğde | Mardin | |
Sakarya | Uşak | Kırıkkale | Ordu | Muş | |
Tekirdağ | Zonguldak | Kırşehir | Osmaniye | Siirt | |
Yalova | Kütahya | Sinop | Şanlıurfa | ||
Malatya | Tokat | Şırnak | |||
Nevşehir | Tunceli | Van | |||
Rize | Yozgat | ||||
Sivas | |||||
8 il | 13 il | 12 il | 17 il | 16 il | 15 il |
Genel Teşvik Uygulamaları
Bölgesel Teşvik Uygulamaları
Büyük Ölçekli
Yatırımların Teşviki
Stratejik
Yatırımların Teşviki
► KDV İstisnası
► Gümrük Vergisi
Muafiyeti
► KDV İstisnası
► Gümrük Vergisi
Muafiyeti
► Vergi İndirimi
► Sigorta Primi
İşveren Hissesi Desteği
► Yatırım Yeri Tahsisi
► Faiz Deteği
► KDV İstisnası
► Gümrük Vergisi
Muafiyeti
► Vergi İndirimi
► Sigorta Primi
İşveren Hissesi Desteği
► Yatırım Yeri Tahsisi
► KDV İstisnası
► Gümrük Vergisi
Muafiyeti
► Vergi İndirimi
► Sigorta Primi
İşveren Hissesi Desteği
► Yatırım Yeri Tahsisi
► Faiz Deteği
► KDV İadesi
2018 İMALAT SEKTÖRÜNE VERİLEN YENİ TEŞVİKLER
(Ek:RG-22/2/2017-29987) (Değişik:RG-30/12/2017-30286) Sadece 2017-2018 yılında gerçekleşecek bölgesel teşvik kapsamında imalat sektörüne yönelik ek avantajlı teşvikler getirilmiştir.Bu Karar ve daha önceki kararlara istinaden imalat sanayiine yönelik(US-97 Kodu: 15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2018 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için;
a) Bina-inşaat harcamalarında KDV iadesi,
b) Bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik teşvik uygulamaları kapsamında vergi indirimi desteğinde uygulanacak yatırıma katkı oranları her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirimi tüm bölgelerde yüzde yüz oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranı yüzde yüz olmak üzere,teşvik belgesi üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın uygulanır. (Bakınız; US-97 Kodu:15-37)
ALTINCI BÖLGE TEŞVİKLERİ
(!) 6. Bölge Desteklerinde için 3 Temel Yaklaşım vardır:
a-) Genişleyen Sektörel Kapsam; Asgari sabit yatırım tutarının üzerindeki tüm sektörlerin Bölgesel Destek kapsamına alınması,
b-) İşgücü Maliyetlerinin Azaltılmasına Yönelik Destekler: a) Gelir Vergisi Stopajı Desteği (10 Yıl), b)Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (10 Yıl/ OSB de 12 Yıl) , c) Sigorta Primi Desteği (10 Yıl)
c-) Finansman İmkanlarının Genişletilmesi;900 bin TL’ye kadar faiz desteği verilerek Yatırım döneminde yatırıma katkı tutarının %80’ine kadar olan kısmını, diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara uygulama imkanı getirilmiştir.
ALTINCI BÖLGE TEŞVİKİ KAPSAMINA ALINAN YENİ İLLER
Cazibe merkezli iller kapsamında (CMP) iki farklı uygulama yapılmaktadır. Yatırımcılar iki programdan birisini tercih edebilirler.
a) Program 1 ;Ek:RG-22/2/2017-29987) (Değişik:RG-20/1/2018-30307) Cazibe Merkezleri Programı kapsamında yer alan 4 üncü ve 5 inci bölge illerindeki organize sanayi bölgeleri ile Kilis ilinde yer alan organize sanayi bölgelerinde gerçekleştirilecek yatırımlar, 6 ncı bölge şartlarında 6 ncı bölgede uygulanan desteklerden aynı oran, miktar ve sürelerde yararlanır. Ek destek alacak cazibe merkezli 8 il ; Elazığ, Malatya, Adıyaman,Tunceli,Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, Bayburt illeridir. Ayrıca Kilis ili de katılarak toplam 9 il olmak üzere OSB içerisinde yapılacak yatırımlara 6. bölge teşviki verilebilecektir.
b )Program 2; (Ek:RG-05/1/2018-30312) Cazibe Merkezleri Programı kapsamındaki illerde; özel sektör tarafından gerçekleştirilecek imalat sanayii yatırımları (US-97 Kodu: 15-37) ile çağrı merkezi ve veri merkezi yatırım projeleri için sağlanacak destekleri kapsar.Bu illere 6 bölge teşviklerine ilave olarak;Komite tarafından desteklenmesi uygun görülen yeni yatırımlardan enerji desteği ihtiva edenlerin, işletmeye geçilmesini müteakip gerçekleşen sabit yatırım tutarının % 25’ini aşmamak üzere aylık elektrik enerjisi giderlerinin azami %30’u üç yıl süreyle işletme bazında 10 milyon Türk Lirasına kadar Bakanlık bütçesinden karşılanabilir.
Program 2 Cazibe Merkezleri Programı Asgari Yatırım kriterleri aşağıda verilmiştir.;
(1) Bu Karar kapsamında desteklenecek imalat sanayii yatırımları (US-97 Kodu: 15-37) için;
a) Tunceli, Bayburt, Ardahan, Gümüşhane, Iğdır, Erzincan illerinde 2 milyon Türk Lirası,
b) Hakkâri, Bingöl, Kars, Siirt, Bitlis, Muş, Şırnak illerinde 4 milyon Türk Lirası,
c) Ağrı, Batman, Elazığ, Adıyaman, Erzurum, Malatya, Mardin, Van, Diyarbakır, Şanlıurfa illerinde 5 milyon Türk Lirası,tutarında asgari sabit yatırım şartı aranır.
(2) Bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanabilmek için çağrı merkezi yatırımlarının asgari 200 kişilik istihdam sağlaması, ANSI/TIA-942 veya Uptime Institute TİER-3 veya üstü seviyede olan veri merkezi yatırımlarının ise asgari 5.000 m2 beyaz alan ihtiva etmesi gerekir,
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ UYGULAMALARI
A-GENEL TEŞVİK
Teşvik edilmeyecek veya teşviki için aranan şartları sağlayamayan yatırım konuları hariç olmak üzere, asgari sabit yatırım tutarı ve kapasiteler üzerindeki yatırımlar bölge ayrımı yapılmaksızın Genel Teşvik Uygulamaları kapsamında desteklenmektedir.2 destek vardır;
Katma Değer Vergisi İstisnası: Teşvik belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır. Yatırımcıların, 3065 sayılı KDV Kanunu’nun 13/d maddesi hükmü çerçevesinde KDV istisnasından faydalanabilmeleri için öncelikle Ekonomi Bakanlığı ya da Bakanlığın
yetkilendirdiği idareler tarafından düzenlenmiş bir yatırım teşvik belgesine sahip olmaları gerekmektedir. Ekonomi Bakanlığı veya yetkili idare, yürürlükte bulunan “Yatırımlarda
Devlet Yardımları Hakkında Karar” hükümleri çerçevesinde, yatırım teşvik belgelerine ekli listelerinde makine ve teçhizat tanımına giren sabit kıymetleri belirleyerek liste üzerine hangi
kalemlerin KDV istisnasından faydalanabileceğine ilişkin bir şerh derç eder.
Gümrük Vergisi Muafiyeti: Teşvik belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır. Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat, ithalat Rejim Kararı’nda belirtilen gümrük vergisinden muaf olarak temin edilebilmektedir. Bu muafiyete ilişkin düzenleme, 15.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar’ın 9. Maddesi ile yapılmıştır.
Münferit kullanılmış makine ve teçhizatın ithali: ithalat Rejimi Kararı uyarınca ithali; mümkün olan kullanılmış veya yenileştirilmiş makine ve teçhizat (karayolu nakil vasıtaları
hariç) ile ithalat Rejimi Kararının 7. maddesi uyarınca ithaline izin verilen makine ve teçhizat yatırım teşvik belgesi kapsamında temin edilebilmektedir. Yatırım teşvik belgesi kapsamında
temin edilmek istenen kullanılmış makine ve teçhizatın “Eski, Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak ithal Edilecek Maddelere ilişkin Tebliğ” eki listede yer almaması halinde, Ekonomi Bakanlığı ithalat Genel Müdürlüğü’nden söz konusu makine ve teçhizatın ithalat Rejimi Kararı uyarınca ithaline izin verildiğine dair bir yazı alınması gerekmektedir.
Kullanılmış komple tesis ithali: Bu kapsamdaki tesislerin ithaline yönelik talepler ise bakanlıkça proje bazında değerlendirilmektedir. Kullanılmış komple tesis taleplerinin değerlendirilebilmesi için yatırımcıların, tesise ait makine ve teçhizatın model ve imal yıllarını da gösterir dökümlü fatura veya proforma fatura asılları ile birlikte Bakanlığa müracaat etmeleri gerekmektedir. Bakanlıkça görevlendirilecek personelin komple tesisin bulunduğu ülkede yapacakları ekspertiz neticesinde uygun görülmesi halinde, kullanılmış komple tesisin teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilebilmektedir.
B-BÖLGESEL TEŞVİK
Vergi indirimi
MADDE 15 – (1) (Değişik: 5/10/2016-29848) Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarda, 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi, öngörülen yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar aşağıda belirtilen oranlarda indirimli olarak uygulanır.
Bölgesel Teşvik Uygulamaları | Büyük Ölçekli Yatırımlar | |||
Bölgeler | Yatırıma katkı oranı (%) | Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) | Yatırıma katkı oranı (%) | Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) |
1 | 15 | 50 | 25 | 50 |
2 | 20 | 55 | 30 | 55 |
3 | 25 | 60 | 35 | 60 |
4 | 30 | 70 | 40 | 70 |
5 | 40 | 80 | 50 | 80 |
6 | 50 | 90 | 60 | 90 |
(2) (Değişik: RG-9/5/2014-28995) (Değişik: RG-8/4/2015-29320) (Değişik: RG-8/4/2016-29678) (Mülga: RG-5/10/2016-29848)
(3) Stratejik yatırımlar için tüm bölgelerde uygulanacak vergi indirimi oranı yüzde doksan ve yatırıma katkı oranı yüzde ellidir.
(4) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder.
(5) (Değişik: RG-5/10/2016-29848) Bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının yüzde seksenini geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanabilir.
(6) Arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tâbi olmayan diğer harcamalar ile 5520 sayılı Kanun gereği finans ve sigortacılık konularında faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar ve rödovans sözleşmesine bağlı olarak yapılan yatırımlar vergi indirimi desteğinden yararlanamaz.
(7) İndirimli oranlar stopaj suretiyle yapılan vergilendirmede uygulanmaz.
(8) (Ek:RG-6/8/2014-29080) Bu Kararın 17 nci maddesinde tanımlanan öncelikli yatırımlardan sabit yatırım tutarı 1 milyar Türk Lirası ve üzerinde olanlar için vergi indirimi desteği, 5 inci bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 10 puan ilave edilmek suretiyle uygulanır.
Sigorta primi işveren hissesi desteği
(1) Büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlardan, tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesinde kayıtlı istihdamı aşmamak kaydıyla;
a) Komple yeni yatırımlarda, teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla sağlanan,
b) Diğer yatırım cinslerinde, yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde (mevsimsel özellik taşıyan
yatırımlarda bir önceki yıla ait mevsimsel istihdam ortalamaları dikkate alınır) Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlık bütçesinden karşılanır.
(2) (Değişik: RG-9/5/2014-28995) (Değişik: RG-8/4/2015-29320) (Değişik: RG- 8/4/2016-29678) (Değişik: RG-5/10/2016-29848) Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlarda söz konusu destek aşağıda belirtilen sürelerde uygulanır.
Bölgeler | Uygulama Süresi |
1 | 2 yıl |
2 | 3 yıl |
3 | 5 yıl |
4 | 6 yıl |
5 | 7 yıl |
6 | 10 yıl |
(3) Stratejik yatırımlar için bu destek 6 ncı bölgede on yıl, diğer bölgelerde 7 yıl süreyle uygulanır.
(4) (Değişik:RG-13/10/2012-28440) Yararlanılan sigorta primi işveren hissesi desteğinin tutarı, bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlar ile büyük ölçekli yatırımlarda sabit yatırım tutarının aşağıda belirtilen oranlarını geçemez.
Bölgesel Teşvik Uygulamaları | Büyük Ölçekli Yatırımlar | |
Bölgeler | Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) |
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) |
1 | 10 | 3 |
2 | 15 | 5 |
3 | 20 | 8 |
4 | 25 | 10 |
5 | 35 | 11 |
(5) (Değişik:RG-13/10/2012-28440) Stratejik yatırımlarda sigorta primi işveren hissesi desteğinin miktarı 1, 2, 3, 4 ve 5 inci bölgelerde sabit yatırım tutarının yüzde on beşini geçemez.
(6) İşveren hissesine ait primlerin karşılanabilmesi için, işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutar ile Bakanlıkça karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın yasal süresi içerisinde ödenmiş olması şarttır. İşveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Bakanlıktan Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı işverenden tahsil edilir.
(7) (Değişik:RG-8/4/2015-29320) Genel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen, tersanelerin gemi inşa yatırımlarında tamamlama vizesi şartı aranmaksızın belge konusu geminin yapımında istihdam edilen işçiler için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlıkça karşılanabilir. Bu destek, gemi inşası devam etse dahi yatırıma başlama tarihinden itibaren en fazla on sekiz ay süreyle uygulanır. Yat, yüzer tesis ve deniz araçları da bu kapsamda değerlendirilir. Maden arama yatırımlarında ise, bu desteğin uygulanmasına ikinci fıkrada belirtilen süreler dikkate alınarak tamamlama vizesi yapılmadan önce de başlanabilir.
(8) Bu desteğin uygulanacağı teşvik belgesi kapsamındaki yatırıma ait tesiste, işverenin sosyal güvenlik işyeri numarası altında ilgili mevzuatta belirlenen alt işverenler tarafından istihdam edilen işçi sayısı da dikkate alınabilir.
(9) Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak aktarımlarla ilgili usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.
Sigorta primi desteği
(1) Bu Karar uyarınca 6 ncı bölgede; büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesine istinaden gerçekleştirilecek yatırımla sağlanan ilave istihdam için, tamamlama vizesi yapılan teşvik belgesinde kayıtlı istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı, tamamlama vizesinin yapılmasını müteakip on yıl süreyle işveren adına Bakanlık bütçesinden karşılanabilir.
(2) Bu destekten yararlanılabilmesi için, aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve Bakanlıkça karşılanmayan işçi hissesine ait tutarın yasal süresi içerisinde ödenmiş olması şarttır. Bu destekten yararlanan yatırımcı tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Bakanlıktan Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı işverenden tahsil edilir.
(3) 12 nci maddenin sekizinci fıkrasında yer alan hüküm sigorta primi desteği için de uygulanabilir.
Gelir Vergisi Stopajı Desteği:
Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için belirlenen gelir vergisi stopajının terkin edilmesidir. Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Gelir Vergisi Stopajı Desteği, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken gelir vergisi stopajının asgari ücrete tekabül eden kısmının yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan tarihten itibaren 10 yıl süreyle verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk edecek vergiden terkin edilmesidir. 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında sadece 6. Bölgede; büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenen işletmeler gelir vergisi stopajı desteğinden faydalanabilir.
Faiz Desteği:
Teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanan bir finansman desteği olup, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Bu destek unsuru, stratejik yatırımlar, Ar-Ge ve çevre yatırımları ile 3., 4., 5. ve 6. Bölgelerde bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yapılacak yatırımlar için uygulanır.
Talep edilmesi halinde, bölgesel teşvik uygulamaları ve stratejik yatırımlar ile AR-GE ve çevre yatırımları kapsamında desteklerden yararlanacak yatırımlar için bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yetmişine kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kâr payının;
a) 3 üncü bölgede yapılacak bölgesel yatırımlar için Türk Lirası cinsi kredilerde üç puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde bir puanı,
b) 4 üncü bölgede yapılacak bölgesel yatırımlar için Türk Lirası cinsi kredilerde dört puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde bir puanı,
c) 5 inci bölgede yapılacak bölgesel yatırımlar için Türk Lirası cinsi kredilerde beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı,
ç) 6 ncı bölgede yapılacak bölgesel yatırımlar için Türk Lirası cinsi kredilerde yedi puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı,
d) Bölge ayrımı yapılmaksızın tüm bölgelerde gerçekleştirilecek stratejik yatırımlar, AR-GE yatırımları ve çevre yatırımları için Türk Lirası cinsi kredilerde beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı, Bakanlıkça da uygun görülmesi halinde azami ilk beş yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanabilir.
Yatırım Yeri Tahsisi: Teşvik Belgesi düzenlenmiş yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilmesidir.
Yatırım kararlarını hızlandırabilmek adında yatırım sürecinin basında uygulanması hasebiyle yatırımın başlangıç maliyetlerinin düşürülmesine katkı sağlayacak devlet desteklerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle ülkemizde çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından yatırımlara kısmen veya tamamen bedelsiz yer tahsis edilebilmesine yönelik düzenlemeler yapılmakta ve uygulanmaktadır. Ekonomi Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan ve uygulaması Maliye Bakanlığı ile müşterek yürütülen “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” kapsamında yer alan “yatırım yeri tahsisi desteği” de bu uygulamalardan bir tanesidir. Destek, ilk yıl için taşınmazın emlak vergi değerinin en fazla %3’ü oranında takdir edilen bedel, ikinci ve müteakip yıllar için ise cari yıl bedelinin ÜFE oranında artırılması suretiyle hesaplanan bedel karşılığında, taşınmaz üzerinde 49 yıl süreyle irtifak hakkı veya kullanım izni verilmesi seklinde uygulanmaktadır. Ancak, ilk 3 yıl için ödemeler hesaplanan değerin %30’u oranında alınmaktadır. Yatırım yerine göre belirlenen ilk yıl ödemeleri ise su şekildedir:
1. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %3’ü,
2. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %2,5’i,
3. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %2’si,
4. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %1,5’i,
5. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %1’i,
6. bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin %0,5’idir.
Yatırım yeri tahsisi desteğinden faydalanabilmek için öncelikle bir yatırım projesinin Bakanlıkça bölgesel, büyük ölçekli veya stratejik yatırım olarak değerlendirilmek suretiyle yatırım teşvik belgesine bağlanmış olması gerekmektedir. Ancak, yatırım teşvik belgesinde yatırım yeri tahsisi desteğinin öngörülmüş olması kesin tahsis işleminin gerçekleşmesi anlamına gelmemektedir. Zira kesin tahsis işlemleri, Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü koordinasyonunda taşınmaz sahibi idare tarafından yürütülmekte ve yatırımlara tahsis edilmek üzere ilana çıkılan yerler için başvuruda bulunulmuş yatırım projeleri arasından Vali başkanlığında oluşturulan komisyonca belirlenen yatırım projeleri için gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda, Maliye Bakanlığı kamu taşınmazlarının yatırımlara tahsis edilmesi aşamasında aranan yeterlilik koşullarını 3/9/2009 tarihinde Resmi Gazete’ de yayımlanan yönetmelik ile belirlemiş bulunmaktadır. Bakanlıkça düzenlenen yatırım teşvik belgesine sahip olmak ise talep edilen evraklardan birisidir. Özetle, Bakanlıkça yatırım teşvik belgesi düzenlenmesi ve belge kapsamında yatırım yeri tahsisi desteğinin öngörülmesi kesin tahsis işlemi için yeterli olmamakla birlikte, bir ön koşul niteliği taşımaktadır.
Taşınmaz sahibi idare tarafından ilan edilen alanların yatırımlara tahsis edilmesi amacıyla ilgili idareye yapılan başvurular, taşınmazın bulunduğu il Valisinin başkanlığında oluşturulan komisyon tarafından değerlendirilmektedir. Komisyon, sunulan bilgi ve belgeler ışığında yatırım projesinin özelliklerini dikkate alarak tahsis işleminin uygun olup olmadığına karar vermektedir. Aynı taşınmaz için birden fazla başvuru olması halinde; yatırım büyüklüğü, öz kaynak miktarı ve yaratılması öngörülen istihdam sayısına göre projeler arasında puanlama yapılmak suretiyle en fazla puan alan yatırım için tahsis işlemine onay verilmektedir. Puanların eşit olması durumunda ise istihdam sayısı belirleyici olmaktadır.
-Katma Değer Vergisi İadesi: Sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV’nin iade edilmesidir.
Aşağıda belirtilen yatırım konuları, yatırımın bulunduğu bölgenin bir alt bölgesine sağlanan destek unsurları ile desteklenecektir:
– OSB’lerde yapılacak yatırımlar,
– Aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların birlikte gerçekleştireceği ve faaliyet gösterilen yatırım konusuna dikey veya yatay entegrasyon sağlayacak yatırımlar,
– Endüstri bölgesinde gerçekleşecek imalat sanayine yönelik yatırımlar.
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ | BÖLGESEL TEŞVİK DESTEK UNSURLARI (*) | |||||
TEŞVİK BÖLGELERİ (**) | 1.BÖLGE | 2.BÖLGE | 3.BÖLGE | 4.BÖLGE | 5.BÖLGE | 6.BÖLGE |
KDV Muafiyeti | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
Gümrük Muafiyeti | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
Vergi Muafiyeti (%) (***) | 15 | 20 | 25 | 30 | 40 | 50 |
SGK İşveren Prim Muafiyeti | 2 yıl | 3 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl | 10 yıl (****) |
Yatırım Yeri Tahsisi | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
Faiz Desteği (TL/Döviz) | Yok | Yok | 3 puan | 4 puan | 5 puan | 7 puan |
Yok | Yok | 1 puan | 1 puan | 2 puan | 2 puan | |
Yapı Harçları Muafiyeti | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
Emlak Vergisi Muafiyeti | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
Damga Vergisi Muafiyeti | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
Dip Notlar;
(*) Cazibe Merkezleri Programı kapsamında yer alan 4 üncü ve 5 inci bölge illerindeki organize sanayi bölgeleri (Elazığ, Malatya, Adıyaman,Tunceli,Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, Bayburt) ile Kilis ilinde yer alan organize sanayi bölgelerinde gerçekleştirilecek yatırımlar, 6 ncı bölge şartlarında 6 ncı bölgede uygulanan desteklerden aynı oran, miktar ve sürelerde yararlanır.
(**) OSB veya endüstri bölgesinde (imalat sanayine yönelik yatırımlar) SGK ve vergi muafiyeti bakımından alt bölge desteğinden yararlanırlar. Bu yatırımların 6. bölgede olması halinde 12 yıl SGK prim muafiyeti, %55 Yatrım katkı oranı uygulanır.
(**) OSB veya endüstri bölgesinde (imalat sanayine yönelik yatırımlar) SGK ve vergi muafiyeti bakımından alt bölge desteğinden yararlanırlar. Bu yatırımların 6. bölgede olması halinde 12 yıl SGK prim muafiyeti, %55 Yatrım katkı oranı uygulanır.
(***) Yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının yüzde seksenini geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanabilir.
(****) 6. bölgeye Ayrıca SGK işçi prim muafiyeti ve gelir vergisi stopaj muafiyeti de uygulanır. OSB veya endüstri bölgesinde (imalat sanayine yönelik yatırımlar) SGK ve vergi muafiyeti bakımından alt bölge desteğinden yararlanırlar. Bu yatırımların 6. bölgede olması halinde 12 yıl SGK prim muafiyeti, %55 Yatrım katkı oranı uygulanır.
ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR;
A) EN AZ 5.BÖLGE TEŞVİKİ ALABİLECEK SEKTÖRLER
Aşağıda belirtilen yatırım konuları 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Ancak bu yatırımlar, 6 ncı bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabidir.
a) (Değişik:RG-20/1/2018-30307) Denizyolu veya havayolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar..
b) Özel sektör tarafından yapılacak şehirlerarası yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları ile şehir içi yük taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları.
c) Test merkezleri, rüzgar tüneli ve bu mahiyetteki yatırımlar (otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik olanlar).
ç) (Değişik:RG-9/5/2014-28995) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde veya termal turizm konusunda bölgesel desteklerden yararlanabilecek nitelikteki turizm konaklama yatırımları.
d) Asgari ellibin metrekare kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları (konaklama ve alışveriş merkezi üniteleri hariç).
e) (Mülga:RG-8/4/2015-29320)
f) (Değişik:RG-8/4/2015-29320) Savunma Sanayii Müsteşarlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek savunma alanındaki yatırımlar.
g) Maden istihraç yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları (4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununda tanımlanan I. grup madenler ve mıcır yatırımları ile İstanbul ilinde gerçekleştirilecek istihraç ve/veya işleme yatırımları hariç).
ğ) (Değişik:RG-13/10/2012-28440) (Değişik:RG-9/5/2014-28995) Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan, kreş ve gündüz bakım evleri ile okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları.
h)(Değişik:RG-13/10/2012-28440) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin veya parçaların üretimine yönelik yatırımlar.
ı) (Ek:RG-15/2/2013-28560) Motorlu kara taşıtları ana sanayinde gerçekleştirilecek asgari 300 milyon TL tutarındaki yatırımlar ve asgari 75 milyon TL tutarındaki motor yatırımları ile asgari 20 milyon TL tutarındaki motor aksamları, aktarma organları/ aksamları ve otomotiv elektroniğine yönelik yatırımlar.
i) (Ek:RG-15/2/2013-28560) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen geçerli bir maden işletme ruhsatı ve izni kapsamında 3213 sayılı Maden Kanununun 2 nci maddesinin 4-b grubunda yer alan madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları.
j) (Ek:RG-9/5/2014-28995) (Değişik: RG-5/10/2016-29848) EK-4’te yer alan “Teşvik Edilmeyecek Yatırımlar” hariç olmak üzere, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının vereceği proje onayına istinaden, yıllık asgari 500 ton eşdeğer petrol (TEP) enerji tüketimi olan mevcut imalat sanayi tesislerinde gerçekleştirilecek, mevcut durumuna göre en az yüzde yirmi oranında enerji tasarrufu sağlayacak şekilde tasarlanan ve sağlanacak enerji tasarrufu ile yatırımın geri dönüş süresi 5 yıl ve daha az olan enerji verimliliği projesine yönelik yatırımlar.
k) (Ek: RG-9/5/2014-28995) Atık ısı kaynaklı olarak, bir tesisteki atık ısıdan geri kazanım yolu ile elektrik üretimine yönelik yatırımlar (doğal gaza dayalı üretim tesisleri hariç).
l) (Ek: RG-9/5/2014-28995) Asgari 50 milyon TL tutarındaki, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yatırımları ve yer altı doğal gaz depolama yatırımları.
m) (Ek: RG-6/8/2014-29080) Karbon elyaf üretimine veya karbon elyaf üretimi ile birlikte olmak kaydıyla karbon elyaftan mamul kompozit malzeme üretimine yönelik yatırımlar.
n) (Ek: RG-8/4/2015-29320) Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) teknoloji yoğunluk tanımına göre yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar (US-97 Kodu: 2423, 30, 32, 33 ve 353).
o) (Ek: RG-8/4/2015-29320) Maden Kanununa istinaden düzenlenmiş geçerli Arama Ruhsatı veya Sertifikasına sahip yatırımcıların ruhsatlı sahalarında yapacağı maden arama yatırımları.
ö) (Ek: RG-19/11/2015-29537) Yenilenebilir enerji üretimine yönelik türbin ve jeneratör imalatı ile rüzgar enerjisi üretiminde kullanılan kanat imalatı yatırımları.
p) (Ek: RG – 8/4/2016-29678) Direk soğutmalı slab döküm ve sıcak haddeleme yöntemi ile alüminyum yassı mamul üretimine yönelik entegre yatırımlar.
r) (Ek: RG – 03/05/2017-30055) Lisanslı depoculuk yatırımları.
s) (Ek: RG – 03/05/2017-30055) Nükleer enerji santrali yatırımları.
ş) (Ek: RG – 17/08/2017-30157) Araştırma ve referans laboratuvarı, tüketici güvenliği ve enfeksiyon hastalıkları referans laboratuvarı, ilaç ve tıbbi cihaz analiz ve kontrol laboratuvarı ile deney hayvanları üretim test ve araştırma merkezi birimlerinin yer aldığı laboratuvar kompleksi yatırımları.
Öncelikli yatırım konuları arasında sayılan yatırımların OSB’lerde yapılması halinde herhangi bir ayrıcalık sağlanması söz konusu değildir. Ancak bu yatırımların, 5. Bölgedeki OSB’lerde yapılmaları halinde 6. bölgede uygulanan oran ve sürelerde vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği sağlanabilecektir.
B) EN AZ 4.BÖLGE TEŞVİKİ ALABİLECEK SEKTÖRLER (İSTANBUL İLİ HARİÇ)
OECD teknoloji yoğunluk tanımına göre orta-yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerden EK-6’da belirtilenlerin üretimine yönelik yatırımlardan, İstanbul ili hariç olmak üzere 1 inci, 2 nci, ve 3 üncü. bölgelerde gerçekleştirilmeleri halinde 4 üncü bölgede uygulanan, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde gerçekleştirilmeleri halinde ise bulunduğu bölgede uygulanan bölgesel desteklerden yararlanır. Bu fıkra kapsamında düzenlenecek teşvik belgeleri için asgari sabit yatırım tutarı 1 inci ve 2 nci bölgelerde 1 milyon TL, diğer bölgelerde 500 bin TL’dir. (Bakınız; 4. Bölge Teşviki Alabilecek Sektörler)
STRATEJİK YATIRIMLAR;
Stratejik yatırımlar, cari açığın azaltılması amacıyla ithalat bağımlılığı yüksek ürünlerin üretimine yönelik, uluslar arası rekabet gücümüzü artırma potansiyeline sahip stratejik önemi haiz yatırımlardır. Stratejik yatırım konularının belirlenmesine yönelik farklı bir yaklaşım geliştirilmiş olup, yatırım konusu liste yerine uygulama amacı doğrultusunda kriterler belirlenmiş ve bu kriterlerin tamamını sağlayan yatırım konuları stratejik yatırım olarak kabul edilmiştir.
Aşağıdaki kriterlerin tamamını birlikte sağlayan yatırımlar stratejik yatırımların teşviki uygulamaları kapsamında desteklenmektedir.
İthalat bağımlılığı yüksek ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik olarak;
• Asgari sabit yatırım tutarı 50 milyon TL olan,
• Yatırım konusu üretimle ilgili yurt içi üretim kapasitesi aynı ürünün ithalatından az olan,
• Yatırımla sağlanan asgari katma değeri %40 olan (rafineri ve petrokimya yatırımlarında bu kriter aranmaz),
• Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibariyle en az 50 Milyon $ olan (yurt içi üretimi olmayan ürünlerde bu şart aranmayacaktır)
imalat sanayi yatırımları stratejik yatırım olarak kabul edilmektedir.
%40 asgari katma değer kriteri ,Stratejik yatırım kapsamında üretilecek ürüne ilişkin katma değer hesaplaması Tebliğ eki EK-10’da belirtilen esaslar çerçevesinde yapılacaktır. Yatırım sonucu üretilecek ürün için, toplam ürün satış tutarından toplam ürün girdi maliyetleri çıkartılarak, çıkan sonucun toplam ürün girdi maliyetlerine bölünüp yüzle çarpılması suretiyle katma değer oranı bulunmaktadır.
Arz açığına yönelik teşvik belgesine konu yatırımda üretilecek ürün ile ilgili yurt içi toplam üretim kapasitesinin, aynı ürünün ithalatından az olması gerekmektedir. Yurt içi üretim kapasitesi ve ithalat bilgilerine firma tarafından hazırlanacak olan fizibilite raporunda yer verilmelidir. Bu bilgiler, Bakanlıkça ilgili kurum ve kuruluşlardan teyit edilecektir. Hizmetler sektörüne yönelik yatırımlar, stratejik yatırımların teşviki uygulamaları kapsamında değerlendirilmemektedir. Elektrik üretimine yönelik enerji yatırımları, stratejik yatırımların teşviki uygulamaları kapsamında değerlendirilmemektedir. Ancak, stratejik yatırımın kendi ihtiyacını karşılamak üzere yapılacak doğal gaza dayalı olmayan enerji üretimi yatırımı, stratejik yatırım içerisinde kabul edilecektir.
BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLAR;
Aşağıda belirtilen sektörlerin Asgari Sabit Yatırım Tutarları belirtilen limiti geçmesi durumunda büyük ölçekli bölgesel teşviklerden yararlanabilir.
– Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 1000 (Milyon TL)
– Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 200 (Milyon TL)
(Değişik:RG-20/1/2018-30307) (Değişik:RG-8/4/2016-29678) Liman ve Liman Hizmetleri Yatırımları ile Havalimanı ve Havalimanı Yer
– Hizmetleri Yatırımları 200 (Milyon TL)
-Motorlu Kara Taşıtlarının İmalatı Yatırımları:
a) Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları 200 (Milyon TL)
b) Motorlu Kara Taşıtları Yan Sanayi Yatırımları 50 (Milyon TL)
– Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı Yatırımları 50 (Milyon TL)
Yeni Teşvik ve Destek Haberleri
© 2023 Created by